Almanca’da değişken edatlar (Wechselpräpositionen), hem Akkusativ (i-hali) hem de Dativ (e-hali) ile kullanılabilen edatlardır. Bu edatlar, hareketin yönü veya bir durumun yerini ifade etmek için kullanıldığında anlamlarını değiştirirler.
- Eğer bir hareket, yönelme (bir yere doğru hareket) varsa Akkusativ ile kullanılır.
- Eğer bir konum veya sabit bir yer bildiriliyorsa Dativ ile kullanılır.
Değişken Edatlar (Wechselpräpositionen):
- an (–de/-da, –e/-a; yanına, kıyısına)
- auf (üstüne, üstünde)
- hinter (arkasına, arkasında)
- in (içine, içinde)
- neben (yanına, yanında)
- über (üzerine, üzerinde)
- unter (altına, altında)
- vor (önüne, önünde)
- zwischen (arasına, arasında)
Akkusativ ile Kullanımı (Hareket Bildiren Cümlelerde)
- "Ich gehe in die Schule." (Okula gidiyorum.) → Hareket olduğu için "die Schule" Akkusativ alır.
- "Er legt das Buch auf den Tisch." (Kitabı masanın üzerine koyuyor.) → Hareket var, dolayısıyla Akkusativ kullanılır.
- "Sie hängt das Bild an die Wand." (Resmi duvara asıyor.) → Yönelme olduğu için Akkusativ.
Dativ ile Kullanımı (Konum Bildiren Cümlelerde)
- "Ich bin in der Schule." (Okuldayım.) → Sabit bir konum olduğu için Dativ kullanılır.
- "Das Buch liegt auf dem Tisch." (Kitap masanın üzerinde duruyor.) → Sabit bir durum, Dativ kullanılır.
- "Das Bild hängt an der Wand." (Resim duvarda asılı.) → Konum bildiriyor, bu nedenle Dativ.
Örneklerle Değişken Edatlar:
an
- Akkusativ: Er stellt das Glas an die Wand. (Bardağı duvarın yanına koyuyor.)
- Dativ: Das Glas steht an der Wand. (Bardak duvarın yanında duruyor.)
auf
- Akkusativ: Ich lege das Buch auf den Tisch. (Kitabı masanın üzerine koyuyorum.)
- Dativ: Das Buch liegt auf dem Tisch. (Kitap masanın üzerinde duruyor.)
hinter
- Akkusativ: Er geht hinter das Haus. (Evin arkasına gidiyor.)
- Dativ: Er steht hinter dem Haus. (Evin arkasında duruyor.)
in
- Akkusativ: Ich gehe in das Kino. (Sinemaya gidiyorum.)
- Dativ: Ich bin im Kino. (Sinemadayım.)
neben
- Akkusativ: Stell den Stuhl neben den Tisch. (Sandalyeyi masanın yanına koy.)
- Dativ: Der Stuhl steht neben dem Tisch. (Sandalye masanın yanında duruyor.)
über
- Akkusativ: Die Lampe hängt über den Tisch. (Lamba masanın üzerine asılıyor.)
- Dativ: Die Lampe hängt über dem Tisch. (Lamba masanın üzerinde asılı.)
unter
- Akkusativ: Ich schiebe den Stuhl unter den Tisch. (Sandalyeyi masanın altına itiyorum.)
- Dativ: Der Stuhl steht unter dem Tisch. (Sandalye masanın altında duruyor.)
vor
- Akkusativ: Er geht vor das Haus. (Evin önüne gidiyor.)
- Dativ: Er steht vor dem Haus. (Evin önünde duruyor.)
zwischen
- Akkusativ: Stelle den Stuhl zwischen die Tische. (Sandalyeyi masaların arasına koy.)
- Dativ: Der Stuhl steht zwischen den Tischen. (Sandalye masaların arasında duruyor.)
Notlar:
- Bu edatların doğru hâlde kullanımı, cümledeki fiilin anlamına ve bağlamına bağlıdır.
- Akkusativ hareketi veya yönü ifade ederken Dativ mevcut bir konumu, durumu veya sabit bir noktayı belirtir.
0 Yorumlar