Finlandiya, Avrupa’nın en güvenli ve en düzenli iltica sistemlerinden birine sahiptir. Ülkeye gelen veya sınır kapısında bulunan bir kişi, kendi ülkesinde yaşamının tehlikede olduğunu kanıtlayabilirse Finlandiya’da uluslararası koruma (iltica) başvurusu yapabilir.
Kimler iltica başvurusu yapabilir
➤ Irk, din, milliyet, siyasi görüş veya belirli bir sosyal gruba mensubiyet nedeniyle zulüm görenler
➤ Savaş, iç çatışma, ölüm tehdidi altında olanlar
➤ İşkence, insanlık dışı muamele, onur kırıcı ceza riski taşıyan kişiler
➤ Cinsiyet, cinsel yönelim veya kimlik nedeniyle baskı altında olan bireyler
Başvuru şekli
➤ Finlandiya’ya girişte havaalanında, sınır kapısında veya ülke içinde polis ya da sınır muhafızlarına iltica başvurusu yapılır
➤ Parmak izi alınır ve Dublin Anlaşması kapsamında daha önce AB’de başvuru/iz kaydı olup olmadığı kontrol edilir
➤ Ardından başvuru sahibi Finlandiya Göçmenlik Dairesi (Migri) tarafından mülakata çağrılır
Başvuru sonrası süreç
➤ Başvuru yapan kişiler genellikle mülteci kabul merkezlerine (reception centers) yerleştirilir
➤ Devlet tarafından barınma, yemek, temel ihtiyaç, sağlık hizmeti ve küçük miktarda harçlık sağlanır
➤ Mülakatlarda kişinin neden ülkesine dönemediği detaylı şekilde değerlendirilir
➤ Değerlendirme süreci genelde birkaç ay ile 1 yıl arasında sürer
Verilebilecek koruma türleri
➤ Mülteci statüsü: Cenevre Sözleşmesi kapsamındaki tam mülteci hakkıdır
➤ İkincil koruma: Ülkesine dönerse ciddi zarar görme ihtimali olanlara verilir
➤ İnsani oturum izni (humanitarian residence): Özel ve insani durumlarda verilebilir
İltica edenlerin hakları
➤ Devlet tarafından sağlanan barınma, gıda, sağlık hizmeti ve sosyal destek
➤ Ücretsiz tercüman ve hukuki yardım
➤ Başvuru süresince Finlandiya’da yasal kalma hakkı
➤ Kabul alanlara oturum izni ve çalışma hakkı
➤ Çocuklar için ücretsiz eğitim
➤ Dil kursları, mesleki eğitim ve iş bulma desteği
➤ Belirli süre sonunda aile birleşimi hakkı
➤ Uzun vadede süresiz oturum ve vatandaşlık yolunun açılması
Red durumunda
➤ Red alan kişiler, İdare Mahkemesine (Administrative Court) itiraz edebilir
➤ Gerekirse üst mahkemeye başvuru yapılabilir
➤ Tüm yasal yollar tükendiğinde gönüllü dönüş programı mümkündür
➤ Zorunlu sınır dışı işlemi, yalnızca itiraz yolları tamamen tükendiğinde uygulanır
