Norveç Sağlık Sistemi
Genel Bilgi
➤ Norveç sağlık sistemi, dünyanın en gelişmiş ve en kapsamlı kamu sağlık sistemlerinden biridir.
➤ Sistem, “evrensel sağlık hizmeti” ilkesiyle işler ve tüm Norveç vatandaşlarına, daimi oturum sahiplerine ve belirli geçici oturum izni bulunan kişilere kapsamlı sağlık hizmetleri sunar.
➤ Sağlık hizmetleri büyük ölçüde vergilerle finanse edilir ve devlet tarafından yönetilir.
Sağlık Sisteminin Yapısı
➤ Norveç sağlık sistemi üç ana düzeyde organize edilmiştir:
➤ Ulusal düzey: Sağlık politikalarını belirleyen Sağlık ve Bakım Hizmetleri Bakanlığı.
➤ Bölgesel düzey: Dört bölgesel sağlık otoritesi (Regional Health Authorities – RHAs) hastaneleri ve uzman sağlık hizmetlerini yönetir.
➤ Yerel düzey: Belediyeler, temel sağlık hizmetleri, aile hekimliği, yaşlı bakımı ve acil sağlık hizmetlerinden sorumludur.
Aile Hekimliği Sistemi (Fastlegeordningen)
➤ Norveç’te her birey, devlet tarafından atanan bir “aile hekimi”ne (fastlege) kayıtlıdır.
➤ Aile hekimi, genel muayene, reçete düzenleme, laboratuvar tetkikleri ve uzman yönlendirmeleri gibi hizmetleri sağlar.
➤ Hastalar dilerse yılda iki kez hekim değişikliği talebinde bulunabilir.
Hastane ve Uzman Hizmetleri
➤ Uzman tedaviye veya hastane hizmetine erişim, genellikle aile hekiminin yönlendirmesiyle mümkündür.
➤ Kamu hastanelerinde tedavi büyük oranda ücretsizdir; yalnızca küçük bir katkı payı (co-payment) alınır.
➤ Acil durumlarda yönlendirme şartı aranmadan doğrudan hastanelere başvuru yapılabilir.
Sağlık Sigortası ve Ücretlendirme
➤ Norveç’te özel sağlık sigortası zorunlu değildir, çünkü devlet sistemi neredeyse tüm hizmetleri kapsar.
➤ Yine de bazı kişiler bekleme sürelerini kısaltmak veya özel kliniklere erişmek için ek özel sigorta yaptırır.
➤ 16 yaş altındaki çocuklar ve hamile kadınlar için sağlık hizmetleri tamamen ücretsizdir.
➤ Yetişkinler yılda belirli bir miktar katkı payı öder; bu miktar yıllık üst limite (frikortgrense) ulaştığında yılın kalan kısmında ücretsiz hizmet alırlar.
İlaçlar ve Eczaneler
➤ Reçeteli ilaçlar devlet tarafından kısmen sübvanse edilir.
➤ Kronik hastalıklar için uzun süreli ilaç tedavilerinde ek destek sağlanır.
➤ Eczaneler (apotek) yaygındır ve hem reçeteli hem reçetesiz ürünleri bulundurur.
Acil Sağlık Hizmetleri
➤ 113 numarası Norveç’teki ulusal acil sağlık hattıdır.
➤ Acil durumlarda ambulans, doktor ve itfaiye koordineli olarak yönlendirilir.
➤ Belediyelerde ayrıca 24 saat hizmet veren “acil tıp merkezleri” (legevakt) bulunmaktadır.
Yabancılar ve Göçmenler İçin Sağlık Hizmetleri
➤ Norveç’te oturum izni bulunan kişiler, Norveç Sosyal Güvenlik Sistemi’ne (Folketrygden) kaydolduktan sonra sağlık hizmetlerinden Norveç vatandaşlarıyla eşit şekilde yararlanır.
➤ Kısa süreli ziyaretçiler, sağlık hizmetlerinden ücret karşılığında yararlanabilir veya seyahat sigortası kapsamında hizmet alabilir.
➤ Avrupa Ekonomik Alanı (EEA) vatandaşları, Avrupa Sağlık Sigortası Kartı (EHIC) ile temel hizmetlere erişebilir.
Sağlık Hizmetlerinin Kalitesi
➤ Norveç sağlık sistemi yüksek yaşam beklentisi, düşük bebek ölüm oranı ve gelişmiş tıbbi altyapısıyla öne çıkar.
➤ Hasta hakları yasası, hastaların bilgilendirilme, mahremiyet ve ikinci görüş alma hakkını güvence altına alır.
➤ Dijital sağlık kayıt sistemi (Helsenorge.no) sayesinde vatandaşlar laboratuvar sonuçlarına, reçetelere ve doktor randevularına çevrim içi erişebilir.
