Kanada, dünya genelinde en kapsamlı koruma sağlayan ülkelerden biridir. Ülkeye giriş yaptıktan sonra içeriden (inland refugee claim) veya sınır kapısından (port of entry claim) iltica başvurusu yapılabilir.
Kanada’da iltica başvuruları, Immigration and Refugee Board (IRB) tarafından değerlendirilir.
Kimler iltica başvurusu yapabilir?
➤ Irk, din, siyasi görüş, milliyet veya belli bir sosyal gruba mensubiyet nedeniyle zulüm görenler
➤ Cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, aile içi şiddet, zorla evlendirme gibi nedenlerle tehlikede olan kişiler
➤ Ülkesine döndüğünde hayatı risk altında olacak bireyler
Başvuru nasıl yapılır?
➤ Kanada’ya girişte pasaport kontrol noktasında iltica talebi beyan edilebilir.
➤ Ülke içinde başvurulacaksa, IRCC sistemi üzerinden Refugee Protection Claim formu doldurulur.
➤ Tüm bilgiler, yaşanan olaylar ve deliller eksiksiz girilmelidir.
Başvuru sürecinin aşamaları
➤ Biyometrik veri kaydı (parmak izi ve fotoğraf)
➤ Sağlık muayenesi
➤ İlk kabul değerlendirmesi (Eligibility Review)
➤ IRB tarafından iltica duruşması (hearing) takvimi
➤ Duruşmada kişi detaylı şekilde hikâyesini anlatır ve neden ülkesine dönemeyeceğini açıklar.
Kanada’da iltica sürecinde haklar
➤ Kanada’da yasal olarak kalma hakkı
➤ Geçici sağlık güvencesi programı (IFHP)
➤ Konut desteği ve sosyal destek programları
➤ Çalışma izni: Başvurudan sonra çalışma izni talep edilebilir
➤ Ücretsiz dil kursları ve mesleki eğitim programları
Değerlendirme süresi
➤ Kişinin durumuna göre 6 ay ile 2 yıl arasında değişebilir.
➤ Bazı ülkelerden gelen başvurular hızlandırılmış süreçte değerlendirilebilir.
Kabul edilenlere verilen statüler
➤ Convention Refugee (Mülteci Statüsü): En güçlü koruma statüsüdür.
➤ Protected Person (Korunan Kişi): Ülkeye dönmesi halinde ciddi zarar görecek kişiler.
Mülteci statüsü alındıktan sonra haklar
➤ 1 yıl dolduktan sonra permanent residency (kalıcı oturum) başvurusu yapılabilir.
➤ Kanada’da çalışma, okuma ve sosyal hizmetlere tam erişim hakkı vardır.
➤ Kalıcı oturum aldıktan 3 yıl sonra vatandaşlık başvurusu yapılabilir.
➤ Aile birleşimi hakkı tanınır.
Reddedilme durumunda
➤ IRB kararına karşı Federal Court’a itiraz (judicial review) hakkı vardır.
➤ Bazı kişiler için PRRA (Pre-Removal Risk Assessment) koruması mümkündür.
➤ Süreç bitene kadar ülkeden çıkış durdurulabilir.