Kanada iltica başvuru süreci, ülkede sığınma talebinde bulunan kişilerin güvenli bir şekilde değerlendirilmesini sağlamak için belirli adımlarla yürütülür.
Başvuru yapma yerleri
➤ Kanada’ya geldikten sonra sınırda (port of entry) veya ülke içinde (inland) iltica başvurusu yapılabilir.
➤ Sınırda başvuru genellikle daha hızlı sonuçlanır ve geçici koruma sağlanabilir.
Başvuru belgeleri
➤ Pasaport veya kimlik belgesi
➤ Seyahat belgeleri
➤ Mümkünse, ülkede uğradığı zulüm veya riskleri gösteren kanıtlar (rapor, fotoğraf, tanık ifadeleri vb.)
Screening (ön değerlendirme)
➤ Başvuru kabul edilmeden önce, güvenli üçüncü ülke kriteri ve Kanada’da daha önce başka bir iltica başvurusunda bulunup bulunmadığı kontrol edilir.
➤ Eğer kişi Kanada’ya giriş için güvenli bir üçüncü ülkeyi kullanmışsa, başvurusu reddedilebilir.
Hearing (mülakat / duruşma)
➤ Başvuru, Immigration and Refugee Board (IRB) tarafından değerlendirilir.
➤ Başvuru sahibi, ülkesinde karşılaştığı riskleri ve zulmü ayrıntılı olarak anlatır.
➤ Mülakat sırasında tercüman sağlanır ve yasal temsilci (avukat veya danışman) ile birlikte görüşme yapılabilir.
Karar süreci
➤ Başvurular olumlu bulunursa, refugee protection statüsü verilir.
➤ Olumsuz başvurular için temyiz ve yeniden değerlendirme hakkı vardır.
Statüler
➤ Protected Person: Kanada’da güvenlik gerekçesiyle kalmasına izin verilen kişi.
➤ Refugee Status: BM Mülteciler Sözleşmesi kriterlerine göre koruma alan kişi.
➤ Her iki statü de çalışma ve eğitim haklarını sağlar.
Geçici destek ve barınma
➤ Başvuru süresince kişi geçici barınma ve maddi destek alabilir.
➤ Sağlık sigortası ve temel ihtiyaçlar devlet tarafından karşılanır.
Ret sonrası süreç
➤ Ret alanlar, temyiz başvurusunda bulunabilir veya belirli süre içinde ülkeyi terk etmek zorundadır.
➤ Kaçak durumdaki kişiler deport edilme riski taşır.